Παρασκευή 8 Νοεμβρίου 2019

ΔΙΑΚΟΣΜΗΤΙΚΑ ΚΑΔΡΑ ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ '60



Την δεκαετία του ’60 άρχισαν να εμφανίζονται δειλά – δειλά στην επαρχία τα πρώτα διακοσμητικά κάδρα που στόλισαν τους τοίχους των φτωχικών σπιτιών, των καφενείων και των μικρομάγαζων εκείνης της εποχής. 

    Η εικόνα ήταν χάρτινη σκεπασμένη με τζάμι και το πλαίσιο γύρω – γύρω ήταν μία λεπτή ξύλινη κορνίζα. Τα πρώτα τρία κάδρα με τις τρεις κοπέλες ήταν της γιαγιάς μου. Μετά πέρασαν στη μητέρα μου και τα τελευταία χρόνια βρίσκονται στην κατοχή μου. Το κόστος αυτών των κάδρων είναι ευτελές αλλά για μένα έχουν συναισθηματική αξία γι’ αυτό από την πρώτη στιγμή κιόλας τα κρέμασα σ’ ένα τοίχο του σπιτιού. 
     Την  ιστορία για το πώς έφτασαν στα χέρια της γιαγιάς, μου την διηγήθηκε η μητέρα μου. Εκείνη την εποχή, κάθε Οκτώβρη, Νοέμβρη και Δεκέμβρη, οι μεσίτες γύρναγαν τα χωριά για την αγορά των  καπνών. Η γιαγιά μου είχε πει σε κάποιον από αυτούς την επόμενη φορά που θα έρθει στον Αμυγδαλεώνα, να της φέρει κάδρα για τον τοίχο. Απλή ιστορία αλλά κάθε φορά που τη θυμόταν η μητέρα μου κατέληγε με στόμφο : « η ιδιοτροπία της κόστισε έναν σκασμό λεφτά στον παππού σου». 
   Και συμφωνούσα πάντα μαζί της. Μόνο που αργότερα, μεγαλώνοντας, αναθεώρησα αυτή την γνώμη όταν μέσα σε ένα σεντούκι, παμπάλαιο και λησμονημένο απ’ τους θανάτους και τις ερημιές που πέρασαν από πάνω του, βρήκαμε δεκάδες δεσμίδες λεφτά του Τσολάκογλου – θυμάμαι την μητέρα μου που τα έβγαλε όλα έξω στην αυλή και τα έκαψε. Καλά έκανε λοιπόν η γιαγιά και σπατάλησε χρήματα για κάδρα, υφάσματα και κεντήματα, άχρηστα θα ήταν κι αυτά τα χρήματα αν τα κρατούσε.






    Την τιμητική της είχε βέβαια και η φύση. Λουλούδια κάθε λογίς με φανταχτερά ή σκούρα χρώματα, φρούτα και πουλιά όλων των εποχών και ηπείρων κοσμούσαν τους χρωματιστούς τοίχους των σπιτιών.






 Μεγάλο σουξέ την δεκαετία του '60 αλλά και αργότερα μέχρι τις αρχές του 1980 είχε και η θάλασσα με τα πλοία, τα καϊκια και τα ιστιοφόρα της...

[Η ΝΑΥΜΑΧΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΦΑΛΓΚΑΡ]





Δεν μπορούμε βέβαια να υποβαθμίσουμε τον ρόλο που έπαιξε και το κυνήγι στα θέματα των διακοσμητικών κάδρων. Κάθε  αξιοπρεπές σπίτι ή γραφείο είχε τουλάχιστον έναν τέτοιο πίνακα.



Όλα αυτά βέβαια διαδραματίζονταν στο "καλό" δωμάτιο του σπιτιού, δηλαδή στο σαλόνι ή καλύτερα, στη σάλα, γιατί στα υπνοδωμάτια που δεν μπορούσε να φτάσει η ζεστασιά από το τζάκι, κρέμονταν ακόμη υφαντά με διάφορες παραστάσεις στους τοίχους που ήταν κολλημένα τα κρεβάτια.



   
 Τελευταία άφησα τα κάδρα με κέντημα γκομπλέν ή σταυροβελονιά επειδή, κατά την άποψή μου, μαζί  με τα ταπέτα τα υφαντά έχουν μεγαλύτερη αξία από τα άλλα γιατί είναι χειροποίητα.





Στα μπακάλικα της ίδιας εποχής μεσουρανούσαν οι διαφημιστικές αφίσες με τους εκκολαπτόμενους νέους ηθοποιούς που διαφήμιζαν διάφορα προϊόντα. Αλλά η πιο γνωστή, η πιο διάσημη εικόνα που μπορείς να τη δεις και σήμερα σε μαγαζιά με διακόσμηση ρετρό ή σε παλαιοπωλεία, είναι εκείνη που έδειχνε δύο εμπόρους που ό ένας πουλούσε μέ πίστωση και ο άλλος τοις μετρητοίς. 







Και μια τρίτη εκδοχή με την οπτική του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ






  Ένας άλλος διάσημος πίνακας που φιγουράριζε κυρίως στα καφενεία ήταν ο Γερος με το τσιμπούκι. Κάποιοι λανθασμένα θεωρούν ότι ο γέρος είναι ναυτικός, άλλοι νομίζουν ότι είναι κυνηγός κι άλλοι λένε ότι είναι καπετάνιος. Στην πραγματικότητα, ψάχνοντας τις εκδοχές,  ο γέρος είναι ψαράς.  Αυτό που βρήκα είναι το εξής:

"Av Harry Haerendel (Tysk, 1896 - 1991) Tittel: Portrait of a pipe-smoking fisherman."




 Ορίστε και ο καπετάνιος με το τσιμπούκι.


Και ποιος δεν γνωρίζει τον διάσημο πίνακα των καφενείων "οι χαρτοκλέφτες" ή όπως αλλιώς τιτλοφορείται "οι χαρτοπαίκτες".








ΑΡΓΥΡΩ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗ