ΤΟ ΓΟΝΙΔΙΟ ΤΗΣ ΑΘΑΝΑΣΙΑΣ

Οι ερευνητές του πανεπιστημίου του Κιέλου, όπως γράφει το healthtimes.gr εξέτασαν ένα ον ονόματι «ύδρα», το οποίο θεωρείται «αθάνατο». Διαπίστωσαν λοιπόν, ότι ένα γονίδιο σε αυτό διαφέρει από τα υπόλοιπα. Πρόκειται για το γονίδιο FoxO, το οποίο είχε απασχολήσει το 2009 τα μέσα ενημέρωσης ως «γονίδιο του Μαθουσάλα», καθώς βρέθηκε σε ανθρώπους που είχαν ξεπεράσει την ηλικία των 100 ετών!

«Τα ζώα αυτά είναι αθάνατα, το γνωρίζουμε εδώ και καιρό. Με διάφορα τεχνικά τρικ κοιτάξαμε τα γονίδια των κυττάρων τους και διαπιστώσαμε ότι ένα γονίδιο μπορεί να κάνει τη διαφορά», εξηγεί ο Τόμας Μπος, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Όταν οι παππούδες μας ξεπερνάνε τα 100 χρόνια ζωής οι επιστήμονες κάνουν λόγο για έναν υπεραιωνόβιο. Και τότε έχει ένα συγκεκριμένο αλληλόμορφο αυτού του γονιδίου FoxO. Πιστεύουμε λοιπόν ότι εντοπίσαμε ένα σημαντικό συστατικό στοιχείο της γήρανσης, το οποίο θα εξετάσουμε πολύ πιο εξονυχιστικά στο μέλλον», εξηγούν οι επιστήμονες.

Γιατί είνα η ύδρα είναι αθάνατη;
«Η ύδρα έχει ειδικά βλαστικά κύτταρα, τα οποία διασπώνται χωρίς όμως να χάσουν την ενεργητικότητά τους, σε αντίθεση με τον άνθρωπο και τους περισσότερους λοιπούς οργανισμούς. Με το χρόνο η δραστηριότητα αυτή περιορίζεται και κάποτε σταματάει τελείως. Και αυτό οδηγεί στη γήρανση. Στην ύδρα δε συμβαίνει αυτό! Σε αυτή την περίπτωση διαπιστώσαμε ότι η ύδρα έχει λιγότερα βλαστικά κύτταρα και ότι μεγαλώνει με πιο αργούς ρυθμούς. Διαπιστώσαμε επίσης αλλαγές στη δραστηριότητα και άλλων γονιδίων, τα οποία επηρεάστηκαν άμεσα όταν εξουδετερώσαμε το FoxO», εξηγεί η Άννα Μάρεϊ-Μπεμ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Υπάρχει πάντως μια σχεδόν απλή εξήγηση για αυτό το φαινόμενο της βιολογικής αθανασίας της ύδρας: τα συγκεκριμένα υδρόζωα είναι ασεξουαλικά: αναπαράγονται μέσω εκβλαστήσεων και όχι μέσω ζευγαρώματος. Μια προϋπόθεση για αυτού του είδους την αναπαραγωγή που αφορά υπό φυσιολογικές συνθήκες μόνο τους φυτικούς οργανισμούς είναι ότι ο κάθε πολύποδας πρέπει να περιέχει βλαστοκύτταρα ικανά για συνεχή πολλαπλασιασμό. Χωρίς αυτά τα βλαστικά κύτταρα τα ζώα δεν μπορούν πλέον να αναπαραχθούν. Χάρη στην φημολογούμενη αθανασία της, η ύδρα έχει αποτελέσει, όπως είναι επόμενο, το αντικείμενο πολλών μελετών σχετικά με τη διαδικασία γήρανσης.

Ο άνθρωπος δεν έχει την αστείρευτη ικανότητα της ύδρας να διαθέτει βλαστοκύτταρα που πολλαπλασιάζονται στο διηνεκές. Σταδιακά, καθώς γερνά, τα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα χάνουν την ικανότητα μετατροπής τους σε νέα κύτταρα διαφορετικών ιστών. Τελικά οι γηράσκοντες ιστοί του δεν μπορούν να αναγεννηθούν, φθείρονται και πεθαίνουν. Εάν ήταν δυνατόν να γίνει παρέμβαση σε αυτή τη διαδικασία της ανθρώπινης γήρανσης, ο άνθρωπος θα βίωνε τη νιότη και τα όσα καλά αυτή συνεπάγεται για τον οργανισμό. Η μελέτη σε ιστούς όπως αυτοί της ύδρας, ενός ζώου γεμάτου ενεργά βλαστοκύτταρα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του, μπορεί λοιπόν να προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τη γήρανση.

Το γονίδιο FoxO και η ανθρώπινη μακροζωία

«Μείναμε έκπληκτοι καθώς στην αναζήτησή μας για το γονίδιο που χαρίζει στην ύδρα την αθανασία της καταλήξαμε στο αποκαλούμενο γονίδιο FoxO» ανέφερε η Αννα-Μαρί Μπεμ, διδακτορική φοιτήτρια και πρώτη συγγραφέας της νέας μελέτης. Το γονίδιο FoxO υπάρχει σε όλα τα ζώα και στους ανθρώπους και είναι γνωστό εδώ και χρόνια. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν ήταν γνωστό γιατί τα ανθρώπινα βλαστοκύτταρα μειώνονται σε αριθμό με την πάροδο του χρόνου και γίνονται μη ενεργά – οι ειδικοί δεν είχαν καταλήξει στους βιοχημικούς μηχανισμούς που βρίσκονταν πίσω από αυτή τη διαδικασία γήρανσης ενώ δεν γνώριζαν επίσης αν το συγκεκριμένο γονίδιο παίζει ρόλο στη γήρανση.

Προκειμένου να εντοπίσει το γονίδιο FoxO η γερμανική ερευνητική ομάδα απομόνωσε τα βλαστοκύτταρα της ύδρας και στη συνέχεια «σάρωσε» όλα τους τα γονίδια. Μετά τον εντοπισμό του γονιδίου οι επιστήμονες διερεύνησαν τη δράση του σε διαφορετικούς γενετικά τροποποιημένους πολύποδες: σε ύδρες με ενεργό FoxO, με μη ενεργό FoxO αλλά και με FoxO που είχε «ενισχυμένη» δράση.

Τα πειράματα αυτά έδειξαν ότι τα ζώα που δεν έφεραν ενεργή εκδοχή του γονιδίου διέθεταν σημαντικά λιγότερα βλαστοκύτταρα ενώ παράλληλα παρουσίαζαν και σημαντικές αλλαγές στο ανοσοποιητικό σύστημά τους, όπως αυτές που εμφανίζονται στα ηλικιωμένα άτομα.

«Η ερευνητική ομάδα μας έδειξε για πρώτη φορά ότι υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του γονιδίου FoxO και της γήρανσης» ανέφερε ο Τόμας Μπος από το Ζωολογικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου του Κιέλου που ήταν επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και προσέθεσε: «Το FoxO έχει φανεί να είναι ιδιαιτέρως ενεργό στα άτομα που ζουν περισσότερο από 100 χρόνια. Για τον λόγο αυτό πιστεύουμε ότι το συγκεκριμένο γονίδιο παίζει ρόλο στη γήρανση όχι μόνο του πολύποδα που μελετήσαμε αλλά και των ανθρώπων».

Πληροφορίες από την  μελέτη η οποία διεξήχθη από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Κιέλου και του Πανεπιστημιακού Ιατρικού Κέντρου Σλέσβιχ-Χολστάιν.: Proceedings of the National Academy of Sciences.

Η ΣΚΟΤΕΙΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ

Μέ τήν Ἡμέρα τῆς Μητέρας νά κλείνει φέτος τά 101 χρόνια ἀπό τήν πρώτη φορά τοῦ ἑορτασμοῦ της, ἡ γιορτή παραμένει κυρίως γνωστή ὥς μιά ἀφορμή γιά δῶρα, ἐκδηλώσεις ἀγάπης καί συναισθηματικά ξεσπάσματα.

  Ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι πώς ἡ γιορτή αὐτή ἔχει πολύ πιό μελαγχολικές ρίζες.  
Ξεκίνησε σάν μέρα μνήμης καί πένθους τῶν γυναικῶν πού εἶχαν χάσει τά παιδιά τους στόν πόλεμο καί ὑπενθύμιζε πώς ὑπῆρχε πολύ καί σκληρή δουλειά νά γίνει γιά τήν εἰρήνη. Ὅταν ἡ ἐπέτειος ἄρχισε νά παίρνει ἐμπορικό χαρακτῆρα, ἡ μεγαλύτερη ὑποστηρίκτριά της Αnna Jarvis, ἔκανε τά πάντα γιά νά τό πολεμήσει καταλήγοντας νά πεθάνει μόνη καί ἀπένταρη σέ ἕνα σανατόριο.  
  Ἡ Anna ποτέ δέν ἀπέκτησε δικά της παιδιά, ἀλλά ὁ θάνατος  τῆς μητέρας της τό 1905 τήν ἐνέπνευσε νά ὀργανώσει τούς πρώτους ἑορτασμούς τῆς Μέρας τῆς Μητέρας τό 1908.   Όλα ξεκίνησαν στή δεκαετία τοῦ 1850, ὅταν ἡ μητέρα τῆς Anna ξεκίνησε μαζί μέ ἄλλες γυναῖκες τῆς δυτικῆς Βιρτζίνια νά διοργανώνει ὁμάδες ἐθελοντισμοῦ. 
 

Ἡ πρώτη «Ἡμέρα τῆς Μητέρας» ἦταν ἀφιερωμένη στή βελτίωση τῶν συνθηκῶν υγιεινῆς καί τήν προσπάθεια μείωσης τῆς βρεφικῆς θνησιμότητας μέ τήν καταπολέμηση τῶν ἀσθενειῶν καί τόν περιορισμό τῆς μόλυνσης τοῦ γάλακτος. Σύμφωνα μέ τό ἱστορικό Katharine Antolini τοῦ Wesleyan College οἱ γυναῖκες φρόντιζαν καί τούς τραυματισμένους στρατιῶτες καί ἀπό τά δύο μέτωπα τοῦ ἀμερικανικοῦ ἐμφυλίου πολέμου (1861-1865) .  
Στά μεταπολεμικά χρόνια ἡ Jarvis καί οἱ ὑπόλοιπες γυναῖκες ὀργάνωναν πικνίκ ‘Φιλίας’ καί συμβολικές ἐκδηλώσεις μέ μηνύματα γύρω ἀπό τήν εἰρήνη καί τή συμφιλίωση τῶν δύο πλευρῶν.   Περίπου ἐκείνη τήν ἐποχή ἡ Julia Ward Howe, γνωστή γιά τή σύνθεση τοῦ » Ὕμνου μάχης γιά τήν Δημοκρατία » συνέταξε τή Διακήρυξη γιά τή Γιορτή τῆς Μητέρας καλῶντας τίς γυναῖκες νά ἀναλάβουν ἐνεργό πολιτικό ρόλο στὴν προώθηση τῆς εἰρήνης.   Ὅμως κυρίως ὑπεύθυνη γιά αὐτό πού ὀνομάζουμε σήμερα «Ἡμέρα τῆς Μητέρας» ἦταν ἡ κόρη της, Anna– ἡ ὁποία θά περνοῦσε το μεγαλύτερο μέρος τῆς μετέπειτα ζωῆς της ἀγωνιζόμενη αὐτό πού τελικά κατέληξε νά εἶναι.

  

 Ἡ Anna ποτέ δέν ἀπέκτησε δικά της παιδιά, ἀλλά ὁ θάνατος τῆς μητέρας της τό 1905 τήν ἐνέπνευσε νά ὀργανώσει τούς πρώτους ἑορτασμούς τῆς Μέρας τῆς Μητέρας τό 1908.   Στίς 10 Μαΐου ἐκείνης τῆς χρονιᾶς, οἰκογένειες συγκεντρώθηκαν σέ ἐκδηλώσεις στή γενέτειρα τῆς Jarvis στό Grafton τῆς West Virginia – μία ἐκκλησία πού τώρα ἔχει μετονομαστεῖ σέ Διεθνῆ Βωμό τῆς Ἡμέρας τῆς Γυναίκας – καθώς καί στή Φιλαδέλφεια, ὅπου ἡ Jarvis ζοῦσε ἐκείνη τήν ἐποχή, καί σέ πολλές ἄλλες πόλεις.   Σέ μεγάλο βαθμό κυρίως μέσῳ τῶν προσπαθειῶν τῆς Jarvis ἡ Ἡμέρα τῆς Μητέρας ἄρχισε νά γιορτάζεται σέ περισσότερες πόλεις, μέχρι πού ὁ πρόεδρος τῶν ΗΠΑ Woodrow Wilson τό 1914 καθιέρωσε ἐπίσημα τήν δεύτερη Κυριακή τοῦ Μαΐου.  
«Γιά τήν Jarvis ἦταν ἡ μέρα πού πήγαινες σπίτι γιά νά περάσεις χρόνο μέ τήν μητέρα σου καί νά τήν εὐχαριστήσεις γιά ὅσα ἔκανε», ἔγραψε ἡ Wesleyan Antolini ἀπὸ τήν Δυτική Βιρτζίνια στή διδακτορική της διατριβή μέ τίτλο «Γιορτάζοντας τήν Μητρότητα: ἡ Anna Jarvis καί ἡ ὑπεράσπιση τῆς Ἡμέρας τῆς Μητέρας της».   «Δεν έγινε για να εορταστούν όλες οι μητέρες. Ήταν για να εορταστεί η καλύτερη μητέρα που έχετε γνωρίσει ποτέ – η δική σου μητέρα – ως γιος ή ως κόρη.» Γι’ αυτό η Jarvis επέμενε στον ενικό αριθμό «Mother’s Day» και όχι στον πληθυντικό «Mothers’ Day», εξηγεί η Antolini.   Όμως η επιτυχία της Jarvis σύντομα μετατράπηκε σε αποτυχία, τουλάχιστον στα δικά της μάτια.   Η αρχική ιδέα της Anna Jarvis σύντομα μετατράπηκε σε χρυσωρυχείο για το εμπόριο, με επίκεντρο την αγορά λουλουδιών, γλυκισμάτων και ευχετήριων καρτών – μια εξέλιξη που ενόχλησε την Jarvis βαθιά. Έβαλε στόχο να αφιερώσει την αρκετά μεγάλη κληρονομιά της για να επιστρέψει τη Ημέρα της Μητέρας στις αρχικές της ρίζες. Ενσωματώθηκε στην Παγκόσμια Ένωση της Ημέρας της Μητέρας και προσπάθησε να ανακτήσει κάποιο έλεγχο της γιορτής.

Ὀργάνωσε μποϊκοτάζ, ἀπείλησε μέ μηνύσεις, ἐπιτέθηκε ἀκόμα καί στήν Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Eleanor Roosevelt, ἐπειδή χρησιμοποίησε τήν Ἡμέρα τῆς Μητέρας γιά νά ἀντλήσει κεφάλαια γιά φιλανθρωπίες.   «Τό 1923 εἰσέβαλε σέ ἕνα συνέδριο ἐμπόρων ζαχαροπλαστικῆς στή Φιλαδέλφεια», εἶπε ἡ Antolini. Μιά παρόμοια διαμαρτυρία συνέβη δύο χρόνια ἀργότερα. «Οἱ Μητέρες τοῦ Ἀμερικανικοῦ Πολέμου», μιά ὀργάνωση πού ὑπάρχει ἀκόμα, χρησιμοποίησαν την Ἡμέρα τῆς Μητέρας γιά νά συγκεντρώσουν κεφάλαιο καί κάθε χρόνο πουλοῦσαν γαρύφαλα. Ἡ Anna ἀγανακτοῦσε, ὁπότε το 1925 εἰσέβαλλε σέ ἕνα συνέδριο πού ἔγινε στή Φιλαδέλφεια καί τελικά συνελήφθη γιά διατάραξη τῆς κοινῆς ἡσυχίας.»  

  Οἱ πυρετώδεις προσπάθειες της Jarvis συνεχίστηκαν τουλάχιστον μέχρι τίς ἀρχές τοῦ 1940

Το 1948 πέθανε σέ ἡλικία 84 ἐτῶν σέ ἕνα σανατόριο τῆς Φιλαδέλφεια.   «Αὐτή ἡ γυναῖκα, πού πέθανε ἀπένταρη σε ἕνα σανατόριο σε κατάσταση ἄνοιας, ἦταν μιά γυναῖκα πού θά μποροῦσε νά εἶχε ὠφεληθεῖ ἀπό την Ἡμέρα τῆς γυναίκας, ἄν τό ἤθελε», εἶπε ἡ Antolini. «Ἀλλά ἐναντιώθηκε σέ ὅσους τό ἔκαναν, καί αὐτό τῆς κόστισε τα πάντα, οἰκονομικά καί σωματικά.»   Σήμερα, φυσικά, ἡ Ἡμέρα της Μητέρας συνεχίζει νά εἶναι μιά ἡμέρα καταναλωτισμοῦ. Σύμφωνα μέ τήν Ἐθνική Ὁμοσπονδία Λιανικοῦ Ἐμπορίου οἱ Ἀμερικάνοι θά ξοδέψουν κατά μέσο ὅρο 168,94 δολλάρια.
  Οἱ συνολικές δαπάνες ἀναμένεται νά φτάσουν τά 19.9 δισεκατομμύρια δολλάρια.
ΠΗΓΗ : nationalgeographic